Σάββατο 19 Απριλίου 2008

1ο Φύλλο Εργασίας

1ο Φύλλο Εργασίας

Περί αξιολόγησης των πολιτισμών


1. Στο πλαίσιο της ομάδας σας επιλέξτε 5-6 διαφορετικούς πολιτισμούς (δεν είναι απαραίτητο να προέρχονται από την ίδια εποχή και γεωγραφικό χώρο).

2. Αναζητήστε στο διαδίκτυο και στο υπάρχον υλικό του ιστολογίου αντιπροσωπευτικά στοιχεία αυτών των πολιτισμών (αντικείμενα καθημερινής χρήσης, έργα τέχνης, έθιμα κλπ.) και αποθηκεύστε τα στον φάκελο της ομάδας σας. Θα ήταν χρήσιμο να επιλέξετε κοινά στοιχεία (πχ. αγγεία, ενδυμασία, μουσική, θρησκευτική τέχνη, οικολογική συμπεριφορά, γλώσσα) για τους επιλεγμένους πολιτισμούς.

3. Ερώτημα: Ποιος πολιτισμός είναι ανώτερος έναντι των άλλων; Συζητήστε τη διαβάθμισή τους. Στην περίπτωση αυτή, με ποια κριτήρια αποτιμήσατε την αξία των πολιτισμών; Αν πάλι δυσκολεύεστε, ποια προβλήματα-ενστάσεις προκλήθηκαν κατά τη συζήτηση;

4. Καταγράψτε σχηματικά σε Word ή Power Point τις θέσεις σας. Μπορείτε να εμπλουτίσετε την παρουσίαση της απάντησής σας με όποιον τρόπο θέλετε (λχ. εικόνες, ήχοι, σχήματα, animation).

5. Σχετικά ερωτήματα:

α) Είναι σημαντικοί όλοι οι λαοί ή υπάρχουν κατώτεροι και ανώτεροι, βάρβαροι και πολιτισμένοι, αναπτυγμένοι και υπανάπτυκτοι; Αιτιολογήστε τις απόψεις σας και εξηγήστε γιατί κατά εποχές δόθηκαν αυτοί οι χαρακτηρισμοί; (αναφερθείτε σε ιστορικά παραδείγματα).

β) Είναι θεμιτό (political correct) να συγκρίνουμε διαφορετικούς πολιτισμούς; Βάσει ποιων κριτηρίων θα τους συγκρίνατε; Αλλάζοντας οπτική, σκεφτείτε διαφορετικά κριτήρια· στην περίπτωση αυτή πόσο αλλάζει η αποτίμησή τους;

γ) Είναι δυνατόν να κατανοήσουμε ξένους πολιτισμούς, όντας οι ίδιοι φορείς ενός διαφορετικού πολιτισμικού πλαισίου;

δ) Οι πολιτισμοί είναι συμβατοί ή ασύμβατοι μεταξύ τους; Για παράδειγμα, πώς μπορεί κανείς να συγκρίνει τον πολιτισμό ενός νησιού στον ειρηνικό ωκεανό με έναν αιγαιοπελαγίτικο;

ε) Μπορείτε να καταλήξετε σε κάποια βασικά οικουμενικά κριτήρια αξιολόγησης (ηθικά, αισθητικά ή άλλα.); Πού εντοπίζετε τη δυσκολία;

στ) Η αδυναμία σύγκρισης διαφορετικών ιδεών μήπως ενέχει τον κίνδυνο ενός ακραίου πολιτισμικού σχετικισμού;

ζ) Θεωρείτε ότι: α) η Αφροδίτη της Μήλου είναι καλύτερο έργο τέχνης από ένα αφρικανικό ξόανο; β) η Πολιτεία του Πλάτωνα είναι ανώτερο έργο από έναν ινδιάνικο μύθο; γ) είναι απαράδεκτο να υπάρχουν κοινωνίες που λιθοβολούν τη γυναίκα που μοιχεύει; Προσπαθήστε να επιχειρηματολογήσετε.

η) Πώς εξηγείτε ότι σήμερα κάποια έργα τέχνης ξεπερνούν την εποχή τους και αποχτούν οικουμενική αναγνώριση;

θ) Υπάρχουν οικουμενικές αξίες ή κανόνες που διαπνέουν όλους τους πολιτισμούς;

ι) Μπορείτε να υποθέσετε σε ποιους προκάλεσε αρνητικά σχόλια ο πίνακας του Ρενουάρ και γιατί; Αναζητήστε παραδείγματα αντιδράσεων σε άλλα καλλιτεχνικά έργα.

ια) Ο εκάστοτε πολιτισμός (λχ. ο νεοελληνικός) είναι ομοιόμορφος ή ενέχει ποικίλα και συχνά αντιφατικά στοιχεία;

Ενδεικτική Δικτυογραφία

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

  • Berlin, I. (2000), Οι ρίζες του ρομαντισμού. Αθήνα: Scripta.
  • Elias, N. (1997), Η διαδικασία του πολιτισμού. Μια ιστορία της κοινωνικής συμπεριφοράς, Αθήνα: Αλεξάνδρεια.
  • Kymlicka, W. (2005), Η πολιτική φιλοσοφία στη σύγχρονη εποχή. Αθήνα: Πόλις.
  • Taylor, Ch. (1997), Πολυπολιτισμικότητα. Αθήνα: Πόλις.
  • Williams, R. (1994), Κουλτούρα και Ιστορία. Αθήνα: Γνώση.
  • Windelband, W. & Heimsoeth, H. (1991), Εγχειρίδιο Ιστορίας της φιλοσοφίας. Αθήνα: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης.
  • Wittgenstein, L. (2000), Πολιτισμός και αξίες. Αθήνα: Α. Καρδαμίτσας.
  • Βιρβιδάκης, Σ. & συν. (2007), Αρχές Φιλοσοφίας Β΄ τάξη Γενικού Λυκείου, Θεωρητική Κατεύθυνση (Βιβλίο του μαθητή και του καθηγητή). Αθήνα: ΥΠΕΠΘ-ΟΕΔΒ.
  • Γεωργόπουλος, Α. (2002), Περιβαλλοντική Ηθική. Αθήνα: Gutenberg.
  • Δελής. Ι. κ.ά. (1992), Άνθρωπος και Φύση. Αθήνα: Διεθνές Κέντρο Φιλοσοφίας.
  • Καραγεωργάκης, Στ. (2005), «Περιβαλλοντική ηθική» στο περ. Cogito 3. Αθήνα: Νεφέλη.
  • Παιονίδης, Φ. (2007), Υπέρ του δέοντος. Αθήνα: Εκκρεμές.
  • Πασχαλίδης, Γ. (1999), «Εισαγωγή στην έννοια του πολιτισμού» στο Εισαγωγή στον Ελληνικό Πολιτισμό. Πάτρα: ΕΑΠ.
  • Φίλιας, Β. (2000), Κοινωνιολογία του Πολιτισμού: Βασικές Οροθετήσεις και κατευθύνσεις. 1ος τόμος. Αθήνα: Παπαζήσης.

Παρασκευή 18 Απριλίου 2008

Σενάριο διδακτικής της Φιλοσοφίας με ΤΠΕ

«Μιλώντας για πολιτισμό»

ένα μάθημα Φιλοσοφίας στη Β΄ Λυκείου

με αξιοποίηση των ΤΠΕ

Νάουσα 9, 10, 11 Μαΐου 2008


Γιώργος Αποστολίδης: Φιλόλογος, Γενικό Εσπερινό Λύκειο Σερρών, gar.apost@gmail.com, gar_ap@yahoo.gr
Βασιλική Ζέττα: Φιλόλογος, Γενικό Λύκειο Ηράκλειας Σερρών,
siliaz@sch.gr
Στάθης Παπακωνσταντίνου: Φιλόλογος, 2ο Γενικό Λύκειο Σερρών, spapakon@otenet.gr

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Ένα μάθημα κατ’ εξοχήν θεωρητικό, όπως αυτό της Φιλοσοφίας στη Β΄ Λυκείου, μπορεί να αξιοποιήσει τις ΤΠΕ; Και πώς μπορεί να γίνει αυτό; Πώς μπορεί να ισορροπήσει ο λόγος και η κριτική σκέψη με τους Η/Υ; Ποιες θεωρίες της μάθησης είναι οι ενδεδειγμένες, ποιες διδακτικές τεχνικές και μέσα είναι κατάλληλα; Το εργαστήριο φιλοσοφίας σκοπεύει να προτείνει και να εφαρμόσει ένα ορθολογικό σχέδιο μαθήματος στη διδακτική ενότητα «Μιλώντας για τον πολιτισμό» αξιοποιώντας το σχολικό βιβλίο και διατρέχοντας με εμπειρικό τρόπο τις βασικές θεωρίες μάθησης (συμπεριφοριστικές, γνωστικές, ανθρωπιστικές κοινωνικές κ.ά.). Εν είδει βιωματικού project θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε ολιστικά και διαθεματικά το διδακτικό αντικείμενο. Οι ΤΠΕ θα συμβάλουν σχεδόν σ’ όλες τις φάσεις του εργαστηρίου (εννοιολόγηση, ιστορία του φιλοσοφικού ζητήματος, πηγές, ομαδικές εργασίες, πεδία διαλόγου, αξιολόγηση κλπ.) στο βαθμό που ανταποκρίνονται στην αποτελεσματικότερη μάθηση.

ΛΕΞΕΙΣ-ΚΛΕΙΔΙΑ

πολιτισμός, πολυπολιτισμικότητα, πολυτροπικότητα, πολιτισμική ταυτότητα, πρόοδος, οικολογία, ανθρώπινες αξίες, οικολογικός ανθρωπισμός, φιλοσοφία, ΤΠΕ, θεωρίες μάθησης, διδακτικές τεχνικές και μέσα, βιωματικό project, διαθεματικότητα, κριτικός και ψηφιακός γραμματισμός

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Αδύναμοι, συχνά, να αντιμετωπίσουμε ως εκπαιδευτικοί και άνθρωποι τις ραγδαίες εξελίξεις στον χώρο της εκπαίδευσης (λχ. καινούρια αναλυτικά προγράμματα, καινούρια βιβλία, καινούριες διδακτικές μέθοδοι και τεχνικές, εισαγωγή των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) στη διδακτική διαδικασία, απουσία συστηματικής επιμόρφωσης και υποστήριξης του διδακτικού μας έργου) αλλά και της κοινωνίας (παγκοσμιοποίηση και πολυπολιτισμικότητα, μεταμοντερνισμός και διάλυση των σταθερών παραδοχών, ρευστότητα και ανασφάλεια κλπ.), νιώθουμε την ανάγκη τουλάχιστον εμείς οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί της τάξης να μοιραστούμε αυτές τις αγωνίες και να αναλάβουμε έναν πιο ενεργό ρόλο στην ενδοεκπαιδευτική διαδραστική υποστήριξη και συνεργασία.

Το μάθημα της Φιλοσοφίας είναι ένα στοίχημα στην εκπαίδευση που δεν πρέπει να το χάσουμε, διότι τα εφόδια που αφήνει στους μαθητές δεν σχετίζονται τόσο με το γνωστικό κεφάλαιο όσο με τη συνολική κριτική και πολιτική τους συγκρότηση. Το καινούριο βιβλίο προσφέρει ένα ευρύ πεδίο διαλόγου και ενασχόλησης με μια μεγάλη ποικιλία θεμάτων, που συχνά (αυτό εξαρτάται και από εμάς τους εκπαιδευτικούς) είναι μείζονος σημασίας για τη διαμόρφωση της πολιτισμικής τους ταυτότητας, υποκειμενικότητας, και των στάσεων που θα τηρήσουν στην καθημερινή τους ζωή. Το μάθημα της φιλοσοφίας είναι ένα παράθυρο ανοιχτό στη σκέψη και στον λόγο, και ως εκ τούτου χρειάζεται ένα υγιές πλαίσιο διαλόγου και πολλές αφορμές, ερωτήματα, προβλήματα, προκλήσεις για να κινητοποιήσει τους μαθητές. Μαζί με τα κλασικά εργαλεία της διδακτικής μας και τις γραπτές πηγές πιστεύουμε ότι αν χρησιμοποιήσουμε περισσότερους σημειωτικούς πόρους (πολυτροπικότητα), οπότε και τις σύγχρονες τεχνολογίες, θα συμβάλουμε στην αποτελεσματικότερη μαθησιακή διαδικασία και στον συνδυασμό -ελπίζουμε- του κριτικού και ψηφιακού γραμματισμού των μαθητών μας, που είναι βήμα απαραίτητο για την πνευματική τους χειραφέτηση και αυτονομία.

ΣΚΟΠΟΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ

Μέσα από την λειτουργική αξιοποίηση πολλών σημειωτικών πόρων και βιωματικών, ομαδοκεντρικών δραστηριοτήτων ελπίζουμε, να αναλύσουμε ικανοποιητικά το θέμα και να παραχθεί ένας γόνιμος διάλογος πάνω σε θέματα πολιτισμού.

ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ

  • Να οριοθετήσουν οι εκπαιδευόμενοι τον όρο «πολιτισμός».
  • Να διακρίνουν τις διαφορετικές οπτικές προσέγγισης της έννοιας.
  • Να σταθούν κριτικά απέναντι στους πολιτισμούς, ζώντας σε μια πολυπολιτισμική κοινωνία.
  • Να αναρωτηθούν αν και σε ποιο βαθμό είναι θεμιτή η αξιολόγηση διαφορετικών πολιτισμών.
  • Να αναρωτηθούν αν υπάρχει ιστορική πρόοδος ή αλλιώς ποιοτική βελτίωση των πολιτισμών.
  • Να συνειδητοποιήσουν την ιδιαίτερη και μοναδική κατάθεση κάθε πολιτισμού χωριστά στην πανανθρώπινη πολιτιστική προσπάθεια.
  • Να διερωτηθούν αν υπάρχουν αμιγείς πολιτισμοί και να συνειδητοποιήσουν την απουσία της πολιτιστικής «καθαρότητας».
  • Να κατανοήσουν πως η πρόοδος (επιβίωση) των σύγχρονων πολυπολιτισμικών κοινωνιών απαιτεί τη στήριξη στις αξίες της ισονομίας και της διαλεκτικής σύνθεσης.
  • Να συνειδητοποιήσουν ότι η ατομική ταυτότητα σχετίζεται άμεσα με τη συλλογική.
  • Να διερευνήσουν την έννοια της προόδου και να εξετάσουν ποιο είδος προόδου χαρακτηρίζει τον σύγχρονο πολιτισμό.
  • Να εξετάσουν αν η έννοια του ανθρωπισμού διευρύνεται και εμπλουτίζεται μέσα από τον σεβασμό της φύσης.
  • Να συνειδητοποιήσουν ότι η κρισιμότητα του οικολογικού ζητήματος απαιτεί μια νέα ηθική, ένα νέο αξιακό σύστημα στα πλαίσια ατομικών και συλλογικών ευθυνών.
  • Να προσεγγίσουν ολιστικά και διεπιστημονικά τη μελέτη του φυσικού περιβάλλοντος ως ένα σύστημα αρχών ισορροπίας στο οποίο ανήκει και ο άνθρωπος.

ΣΤΟΧΟΙ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ

  • Να εκμεταλλευτούν οι εκπαιδευόμενοι τις δυνατότητες του υπολογιστικού περιβάλλοντος (επεξεργαστής κειμένου, αρχειοθέτηση-ταξινόμηση, εγκυκλοπαίδειες, λεξικά, κείμενα, αρχεία, μηχανές αναζήτησης, ιστοσελίδες, ιστολόγια, forum κλπ.) σε κάθε στάδιο της εργασίας τους (έρευνα, μελέτη, επεξεργασία, σύνθεση, παρουσίαση, αξιολόγηση, επικοινωνία, συγκρότηση ομάδων κλπ.) και μάλιστα με ένα τρόπο δημιουργικό.
  • Να καλλιεργήσουν τη δεξιότητα αποτελεσματικής αναζήτησης και κριτικής ανάγνωσης-αξιολόγησης των διαδικτυακών πληροφοριών.
  • Να χρησιμοποιήσουν τις δυνατότητες των ΤΠΕ για να εμπλουτίσουν πολυμεσικά τα κείμενά τους και τα εκφραστικά τους μέσα (πολυτροπικότητα).
  • Να αξιοποιούν τις ΤΠΕ εναλλακτικά και συμπληρωματικά στη χρήση των κλασικών μέσων ακόμη και σε μαθήματα πρωτίστως βιβλιόφιλα.

ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Η προ­σέγ­γι­ση της έννοιας του πολιτισμού και των συναφών ερωτημάτων που προκύπτουν στηρίζεται στη βιωματική προσέγγιση και στην ομαδοσυνεργατική διερεύνηση των διακειμένων. Η προσέγγιση θα έχει στοιχεία: κειμενοκεντρικά, ελάχιστα ιστορικοφιλολογικά και περισσότερο από τον χώρο της φιλοσοφικής ανθρωπολογίας και των πολιτισμικών σπουδών.

Η χρήση των ΤΠΕ προσδοκάται να αυξήσει το εν­δι­α­φέ­ρον των εκπαιδευομένων και την ομαδική συνεργασία. Επιπλέον τους δίνεται αρκετός χώρος αυ­τε­νέργειας, προσωπικής ανακάλυψης, συγκρίσεων μεταξύ των σχολών σκέψης, κριτικής και δημιουργικής έκφρασης. Το εργαστήριο, εν είδει project, στηρίζεται στη συνεργατική, διαδραστική μάθηση τόσο μεταξύ των εμπλεκομένων μεταξύ τους όσο και με τον έξω κόσμο μέσω των τεχνολογικών εργαλείων. Το μοντέλο της συνεργατικής μάθησης (collaborative learning), περιέχει στοιχεία του κοινωνικού εποικοδομητισμού, της κοινωνικο-πολιτιστικής θεωρίας του Vygotsky, της διαμοιρασμένης γνώσης (distributed cognition), όπου το περιβάλλον αποτελεί μέρος της γνωστικής δραστηριότητας, μέσα στο οποίο συμβαίνουν ποικίλες αλληλεπιδράσεις με όλους τους παράγοντες του συστήματος (υλικά, άτομα, αντικείμενα, εργαλεία, κοινωνικές και ατομικές πρακτικές) και της θεωρίας της δραστηριότητας (activity theory), όπου στις ενέργειες των εκπαιδευομένων αντικατοπτρίζονται οι γνώσεις τους.

ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ

Οι εκπαιδευόμενοι (και οι εκπαιδευτικοί) οφείλουν να διαθέτουν τουλάχιστον τις βασικές δεξιότητες χρήσης Η/Υ: MS Office, δίκτυο, πλοήγηση στο διαδίκτυο, ηλεκτρονική αλληλογραφία, ιστολόγιο (blog). Ο ελλιπής ψηφιακός γραμματισμός τους μπορεί να αναπληρωθεί με τη βοήθεια των συμμαθητών τους και του εκπαιδευτικού πληροφορικής ή του εκπαιδευτικού που προτείνει τις σχετικές δραστηριότητες.

Επίσης είναι προαπαιτούμενο οι εμπλεκόμενοι να έχουν αρκετή εμπειρία στον συγκεκριμένο τρόπο εργασίας (ομαδοσυνεργατικό project, δημιουργικότητα).

ΕΡΓΑΛΕΙΑ-ΠΗΓΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ

Το project απαιτεί εργαστήριο πληροφορικής (αναλογία τουλάχιστον ένας Η/Υ προς δύο εκπαιδευόμενους) με καλές ταχύτητες και δίκτυο. Επιπλέον, θα χρειαστεί πίνακας και προτζέκτορας προβολής. Τα προγράμματα που θα χρησιμοποιηθούν είναι: MS Office, επεξεργασίας video, ήχου, φωτογραφίας κλπ., WLive Messenger και ό,τι άλλο προκύψει. Επιπλέον, θα χρησιμοποιηθούν: διαδίκτυο, ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, ιστολόγιο, video, κάποια λογισμικά, το σχολικό εγχειρίδιο Αρχές Φιλοσοφίας της Β΄ Λυκείου, θεωρητικής κατεύθυνσης, βιβλία και παράλληλα κείμενα φιλοσοφικού περιεχομένου (πχ. άρθρα από τον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο) κ.ά.

ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Η θεματική ενότητα «Μιλώντας για πολιτισμό» περιέχεται στο σχολικό εγχειρίδιο Αρχές Φιλοσοφίας Β΄ τάξης Γενικού Λυκείου. Θεωρητική κατεύθυνση. Όμως η θεματική αυτή απαντάται και στο μάθημα της Έκθεσης-Έκφρασης όλων των τάξεων του Λυκείου. Ως διαθεματικό πεδίο συναντάται με πολλά μαθήματα, όπως της Λογοτεχνίας, της Αισθητικής Αγωγής (μουσική, θέατρο, κινηματογράφος), της Ιστορίας, της Κοινωνιολογίας, των Θρησκευτικών, της Πληροφορικής κ.ά. Επίσης, θα μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο ενός προγράμματος Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης ή Πολιτιστικών (μορφές ημιτυπικής εκπαίδευσης)

ΔΙΑΡΚΕΙΑ

Το εργαστήριο λόγω του βιωματικού του χαρακτήρα και των πρακτικών εφαρμογών δεν μπορεί να έχει διάρκεια μικρότερη των τριών (3) διδακτικών ωρών. Στο σχολείο όμως και εφόσον οι συνθήκες το επιτρέπουν μπορεί να επεκταθεί χρονικά και να εμπλουτιστεί.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΚΑΙ ΣΤΑΔΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ PROJECT

Η συγκεκριμένη πρόταση οργανώνεται και υλοποιείται μέσα από τη δημιουργία ενός ιστολογίου με τίτλο «Μιλώντας για τον πολιτισμό» (http://filosofia-politismos.blogspot.com). Διαμορφώνονται ετικέτες στις oποιες εμπεριέχονται όλα τα απαραίτητα αρχεία (πηγές, λογισμικά, επιλεγμένοι δικτυακοί χώροι) για επεξεργασία από τις ομάδες. Στόχος του εργαστηρίου είναι ο εμπλουτισμός του ιστολογίου με το υλικό των ομάδων και η πρόσκληση σε ένα ανοιχτό ψηφιακό διάλογο στο πλαίσιο του web 2.0

  1. Δραστηριότητα γνωριμίας των συμμετεχόντων με στόχο τη συνειδητοποίηση της ιστορικότητας της ταυτότητάς τους.
  2. Σύντομη εισήγηση για τον τρόπο εργασίας (project), την «πολυτροπικότητα» (ποικιλία κειμενικών ειδών και πολυμορφία) και την εμπλοκή των ΤΠΕ, (ιστολόγιο, προγράμματα και υπερσυνδέσεις, λογισμικά κλπ.).
  3. Χωρισμός των συμμετεχόντων σε πέντε (5) ομάδες. Σε κάθε ομάδα θα αναλογούν δύο τερματικά.
  4. Υπόθεση εργασίας: Ζώντας σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο πολυπολιτισμικό περιβάλλον ποιο περιεχόμενο θα προσδώσουμε στην έννοια του «πολιτισμού»;
  5. Με καταιγισμό ιδεών αποσαφηνίζουμε τις έννοιες «πολιτισμός», «κουλτούρα», και από κοινού κατασκευάζουμε τον εννοιολογικό χάρτη, με τη χρήση του λογισμικού (Inspiration).
  6. Στη συνέχεια η κάθε ομάδα εργάζεται στον Η/Υ βάσει του φύλλου εργασίας της (με ή χωρίς) τη βοήθεια των εισηγητών. Διερευνά την απάντηση στα εκάστοτε ερωτήματα, ανατρέχοντας σε ηλεκτρονικά λεξικά και εγκυκλοπαίδειες, ιστοσελίδες και ιστολόγια, σχολικό βιβλίο και άλλα ηλεκτρονικά κείμενα, λογισμικά, εικόνες, video, μουσικές, ταινίες (βλ. βιβλιογραφία, δικτυογραφία).
  7. Η κάθε ομάδα χρησιμοποιεί τον φάκελο που έχει δημιουργηθεί σε κάθε τερματικό για τις ανάγκες του project και εκεί συγκεντρώνει, επεξεργάζεται και συνθέτει το υλικό με την καθοδήγηση του φύλλου εργασίας. Σκοπός της στο τέλος να το παρουσιάσει σ’ ένα εμπλουτισμένο, πολυτροπικό κείμενο με τον επεξεργαστή κειμένου, είτε σε μια παρουσίαση Power Point, στην ολομέλεια της τάξης. Οι τελικές συνθετικές εργασίες αναρτώνται στο ιστολόγιο της τάξης. Ανάλογα με το ενδιαφέρον μπορεί να αποφασιστεί η δημιουργία ενός διαδικτυακού ομίλου και η ηλεκτρονική επικοινωνία με κάποιους φορείς. Τέλος, στην ολομέλεια οι συμμετέχοντες, καθισμένοι σε κύκλο, εκθέτουν τις απόψεις τους σε μια ανοιχτή διαδικασία φιλοσοφικού διαλόγου-αντιλόγου.
  8. Ενδεικτικά ερωτήματα που θα διαμοιραστούν στις ομάδες προς διερεύνησηείναι:

  • Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να κατανοήσουμε έναν πολιτισμό;
  • Είναι σημαντικοί όλοι οι λαοί ή υπάρχουν κατώτεροι και ανώτεροι, βάρβαροι και πολιτισμένοι, αναπτυγμένοι και υπανάπτυκτοι; Και κατά πόσο είναι θεμιτό να συγκρίνουμε διαφορετικούς πολιτισμούς;
  • Είναι ισότιμοι όλοι οι πολιτισμοί και κατά πόσο μπορούμε να εφαρμόσουμε αξιολογικά κριτήρια ιεράρχησής τους;
  • Υπάρχει παρθενογένεση και πολιτιστική “καθαρότητα” ή οι πολιτισμοί βρίσκονται σε μια διαρκή σχέση αλληλεπίδρασης, αμοιβαίων δανείων και εξέλιξης; Ανάλυση και εξέταση μέσα από συγκεκριμένα παραδείγματα.
  • Είναι αναγκαία η ειρηνική συνύπαρξη των λαών; Και βάσει ποιων αρχών;
  • Ποιος είναι ο ρόλος του σχολείου στη σύγχρονη πολυπολιτισμική πραγματικότητα;
  • Πώς επηρεάζει η πολυπολιτισμικότητα τη λειτουργία και το πρόγραμμα σπουδών;
  • Μέσα στην ιστορική εξέλιξη υπήρξε ποιοτική βελτίωση των πολιτισμών; Ή αλλιώς, η τεχνολογική πρόοδος κατά πόσο συμβάδισε με την κοινωνική πρόοδο;
  • Η έννοια του «ανθρωπισμού» σχετίζεται με τον σεβασμό στη φύση; Ή αλλιώς, το οικολογικό πρόβλημα απαιτεί μια νέα φιλοσοφική στάση;

9. Κατά την επεξεργασία των σημειωτικών πόρων (γραπτών πηγών, ιστοτόπων, διαφημίσων, εικόνων, εικαστικών, κόμικς, μουσικής, video) θα συζητηθεί η ανάγκη και τα κριτήρια αναζήτησης, ανάλυσης και κριτικής τους.

10. Μετά την ανάρτηση όλων των προϊόντων στο ιστολόγιο της τάξης θα ακολουθήσει συζήτηση επί του project ως προς την αξιοποίηση των ΤΠΕ στη μαθησιακή διαδικασία και μάλιστα του μαθήματος της Φιλοσοφίας, οι δυσκολίες και οι δυνατότητες προέκτασής του παρόντος σεναρίου.

11. H αξιολόγηση του project θα γίνει με κλειστού τύπου ερωτήσεις του λογισμικού Hot Potatoes, για τις εφαρμογές του οποίου θα γίνει και παρουσίαση

ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ – ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Η διδασκαλία του μαθήματος της φιλοσοφίας, που συχνά αποτελεί σκόπελο στο πλαίσιο του προγράμματος σπουδών, τόσο για τους καθηγητές όσο και για τους μαθητές της θεωρητικής κατεύθυνσης, ευελπιστούμε ότι με τη μεθοδολογία του project και τη χρήση των ΤΠΕ θα γίνει πιο ενδιαφέρουσα και θα δημιουργήσει ένα ανοιχτό περιβάλλον ενεργούς συμμετοχής που εμπλουτίζει τον κατεξοχήν διαλεκτικό χαρακτήρα του μαθήματος και το διευρύνει έξω από τα όρια της τάξης στο πλαίσιο της πραγματικής κοινωνικής ζωής και της ανοιχτής κοινωνίας Web 2.0.

Επιθυμία μας είναι αυτή η πρόταση να δοκιμαστεί και να αξιολογηθεί στην πράξη, όταν εφαρμοστεί σε πραγματικές συνθήκες.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ – ΔΙΚΤΥΟΓΡΑΦΙΑ (τελευταία προσπέλαση 25/2/2008)